Electrical (3)

Cable

Cable colour  အေနနဲ႔

single phase မွာ

1)     brown for phase conductor

2)     blue for neutral conductor

3)     green and yellow for earth conductor

three phases မွာ

1)     brown, black and grey for phase conductor

2)     blue for neutral conductor

3)     green and yellow for earth conductor တိုု့ကိုု သံုုးပါတယ္။

  

စနစ္ေဟာင္း အေဆာက္အဦးေတြမွာ ဆိုုရင္ေတာ့

1)     yellow/blue/red for phase conductor

2)     black for neutral conductor

3)     green and yellow for earth conductor  တိုု့ကိုု သံုုးထားခဲ့ပါတယ္။

ဒီ code အေဟာင္းကိုု ခုုမသံုုးေတာ့ေပမယ့္ အေဆာက္အဦးအေဟာင္းေတြကိုု ကိုုယ္က A&A work (addition and alteration) လုုပ္ရတဲ့အခါ သိထားဖိုု့ လိုုအပ္ပါတယ္။ ခုုအသစ္သံုုးလိုုက္တဲ့အေရာင္ေတြဟာ  blind colour ျဖစ္ေနသူေတြ (အေရာင္ကိုုေကာင္းေကာင္း မခြဲႏုုိင္တဲ့ မ်က္စိအာရံုုခ်ိဳ႕တဲ့သူေတြေတာင္) ခြဲျခားႏုုိင္တဲ့ အေရာင္ေတြလိုု့ ဆိုုၾကပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုုက 3 phases system တခ်ိဳ႕မွာ neutral cable ကိုု 200% ဆိုုၿပီး ေကဘယ္လ္ ၂ ေခ်ာင္းသံုုးတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဘာျဖစ္လိုု့လဲဆိုုေတာ့ 3 phase system မွာ အ၀င္ phase ဘက္က ေကဘယ္လ္သံုုးေခ်ာင္းစာ ၀င္ထားၿပီး အျပန္မွာ neutral ဘက္က ေကဘယ္လ္တစ္ေခ်ာင္းပဲ ရွိရင္ ပါ၀ါသိပ္မ်ားတဲ့အခါမွာ neutral ေကဘယ္လ္က မခံႏိုုင္ဘဲ ပ်က္တက္လိုု့ျဖစ္ပါတယ္။

အသံုုးမ်ားတဲ့ cable type ေတြကေတာ့

XLPE = Cross Linked polyethylene with/without armored

  Cable ဆိုုဒ္ႀကီးေတြအျဖစ္ပဲ အသံုုးမ်ားပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရာသီဥတုုဒဏ္ အပ်က္အစီးဒဏ္ခံႏုုိင္ေအာင္ ရည္ရြယ္ထုုတ္လုုပ္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ with armored ေတြကို ေျမေအာက္မွာ ေျပးတဲ့ႀကိဳးေတြ အျဖစ္လည္း သံုုးၾကပါတယ္။ (ဥပမာ လမ္းမီးတုုိင္ေတြအတြက္ ေကဘယ္လ္ေျပးတဲ့အခါမွာ ေျမႀကီးထဲျမွဳပ္ၿပီးထားလိုု့ရပါတယ္။)သူ႔ကိုသံုးတဲ့အခါမွာ အလယ္က galvanized steel wire Armour အလႊာဟာ လွ်ပ္စစ္စီးႏိုင္တာျဖစ္လို့ သူနဲ႔ ေရွာ႔မျဖစ္ရေအာင္ သူ႔ကို earth ျပန္ခ်ေပးရပါတယ္။ ေကဘယ္လ္အတြက္ earth ခ်ေပးရတာပါ။

ပံုမွာ XLPE cable ကို Green/Yellow earth cable နဲ႔ ဆက္ၿပီး earthing ခ်ထားတာ ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါက lamp post တစ္ခုအတြက္ connection ပါ။

LSHF= Low Smoke Halogen Free 

မီးေလာင္ဒဏ္ခံႏုုိင္ေအာင္ အထူးရည္ရြယ္ ျပဳလုုပ္ထားပါတယ္။ ေကဘယ္လ္ကိုု မီးေလာင္ခဲ့ရင္လည္း အႏရာယ္ေပးႏုုိင္တဲ့ မီးခိုုးေတြမထြက္ေအာင္ စီမံထားပါတယ္။ ဆိုုဒ္ႀကီးအေနနဲ႔ပဲ အသံုုးမ်ားပါတယ္။

FR= Fire Rated (မီးေလာင္ဒဏ္ခံႏုုိင္ေအာင္ ျပဳလုုပ္ထားပါတယ္။ ဆိုုဒ္အေသးေတြမွာ အသံုုးျပဳပါတယ္)

PVC=Polyvinyl chloride (normal lighting and power ေတြအတြက္ အဓိက အသံုုးျပဳတဲ့ အသံုုးအမ်ားဆံုုး ေကဘယ္လ္အမ်ိဳးအစားလည္း ျဖစ္ပါတယ္)

CPC=Circuit protective conductor (Third wire, earth cable) (earth cable အျဖစ္သာ အသံုုးျပဳၾကပါတယ္)

Circuit Breaker ေတြရဲ႕ rating ေတြအေပၚမူတည္ၿပီး အနီးစပ္ဆံုုး အသံုုးအမ်ားဆံုုး cable size  ေတြကိုု ေအာက္က ဇယားမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ေကဘယ္လ္ေတြဟာ single core cable ေတြျဖစ္ပါတယ္။ 3 core cable (ေကဘယ္လ္သံုုးေခ်ာင္းကိုု တစ္ေခ်ာင္းတည္းအျဖစ္ ထည့္သြင္းထားေသာ ေကဘယ္လ္ျဖစ္ပါတယ္။ single phase အတြက္ phase, neutral, earth  ေကဘယ္လ္သံုုးေခ်ာင္းလံုုး ပါ၀င္ပါတယ္)  4 core cable ( ေကဘယ္လ္ ေလးေခ်ာင္း ကိုု တစ္ေခ်ာင္းတည္း အျဖစ္ ထည့္သြင္းထားတဲ့ ေကဘယ္လ္ျဖစ္ပါတယ္။ 3 phase အတြက္ phase ႀကိဳး သံုုးေခ်ာင္းနဲ႔ neutral အတြက္ တစ္ေခ်ာင္းျဖစ္ပါတယ္။  earth cable ကိုု သက္သက္တစ္ေခ်ာင္းေျပးေပးရပါတယ္)  ေတြလည္း ရွိပါေသးတယ္။

Circuit Breaker	Single core cable
Rating	XLPE/CPC cable in Tray/Trunking/conduit
20A SPN/DP	2 x 1C x 4 mm2 + 1C x 4 mm2 CPC
20A TPN	4 x 1C x 4 mm2 + 1C x 4 mm2 CPC
32A SPN/DP	2 x 1C x 6 mm2 + 1C x 6 mm2 CPC
32A TPN	4 x 1C x 10 mm2 + 1C x 10 mm2 CPC
40A SPN/DP	2 x 1C x 16 mm2 + 1C x 16 mm2 CPC
40A TPN	4 x 1C x 16 mm2 + 1C x 16 mm2 CPC
63A SPN/DP	2 x 1C x 25 mm2 + 1C x 16 mm2 CPC
63A TPN	4 x 1C x 25 mm2 + 1C x 16 mm2 CPC
80A TPN	4 x 1C x 35 mm2 + 1C x 16 mm2 CPC
100A TPN	4 x 1C x 50 mm2 + 1C x 25 mm2 CPC
125A TPN	4 x 1C x 50mm2 + 1C x 25 mm2 CPC
150A TPN	4 x 1C x 70 mm2 + 1C x 35 mm2 CPC
200A TPN	4 x 1C x 95 mm2 + 1C x 50 mm2 CPC
250A TPN	4 x 1C x 120 mm2 + 1C x 70 mm2 CPC
300A TPN	4 x 1C x 150 mm2 + 1C x 95 mm2 CPC
400A TPN	4 x 1C x 185 mm2 + 1C x 95 mm2 CPC
500A TPN	4 x 1C x 240 mm2 + 1C x 120 mm2 CPC
600A TPN	4 x 1C x 400 mm2 + 1C x 240 mm2 CPC
800A TPN	8 x 1C x 240 mm2 + 1C x 240 mm2 CPC
1000A TPN	8 x 1C x 500 mm2 + 1C x 300 mm2 CPC
1200A TPN	8 x 1C x 500 mm2 + 1C x 300 mm2 CPC
1600A TPN	8 x 1C x 630 mm2 + 1C x 630 mm2 CPC

Type of Cable Installation in Electrical Network

ေကဘယ္လ္ေတြကို သြယ္တန္းပံု နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိပါတယ္။ ကိုယ္သြယ္တန္းမယ့္ အေျခအေနအရ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရမႈ (safety)၊ ေစ်းႏႈန္းသက္သာမႈ (economy) ၊ အရည္အေသြးေကာင္းမြန္မႈ (quality)၊ အားထားရမႈ (reliability) တို့အေပၚမူတည္ၿပီး ေရြးခ်ယ္ၾကရပါတယ္။ အေျခအေနဆိုတာက ကိုယ္သြယ္တန္းမယ့္ အကြာအေ၀း၊ ေျမျပင္အေနအထားနဲ႔ ပတ္၀န္းက်င္ အေနအထားတို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

1. Open Wire

Open wire ဆိုတာက insulated မလုပ္ထားတဲ့ တနည္း လ်ွပ္ကာနဲ႔ မကာထားဘဲ ေျဗာင္ေကဘယ္လ္ (bare cable) ေတြနဲ႔ သြယ္တန္းထားတဲ့ နည္းျဖစ္ပါတယ္။ တခါတေလ အလႊာပါးပါးေလးနဲ႔ အပြန္းအပဲ့ခံႏုိင္ေအာင္နဲ႔ သံေခ်းမတက္ေအာင္ ကာထားတာေလးေတာ့ ရွိႏိုင္ပါတယ္။  ႀကိဳးကို လွ်ပ္ကာနဲ႔ မကာထားေပမယ့္ တပ္ဆင္ရာမွာေတာ့ တိုင္ထိပ္တို့ တာ၀ါတုိင္တို့ရဲ႕ လွ်ပ္ကာ (insulator) ေပၚမွာ တပ္ဆင္ရပါတယ္။ အဓိက အားသာခ်က္က အကုန္အက် သက္သာျခင္း၊ အပ်က္အစီးျဖစ္ခဲ့ရင္ လြယ္လြယ္ကူကူ ရွာေဖြႏုိင္ၿပီး ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ျပင္ဆင္ႏုိင္ျခင္းတို႔ပါပဲ။ မိုးႀကိဳးထိဖို႔ အလြယ္ဆံုး၀ါယာသြယ္တန္းနည္းမ်ိဳးျဖစ္တဲ့အတြက္ မိုးႀကိဳးလႊဲေတြ တပ္ၿပီး အသံုးျပဳရင္ ပိုလံုၿခံဳႏုိင္ပါတယ္။ ေလတိုက္လို႔ ျဖစ္ေစ ငွက္ေတြေၾကာင့္ျဖစ္ေစ ႀကိဳးအခ်င္းခ်င္းတိုက္မိတာေၾကာင့္ short ျဖစ္ႏုိင္တာလည္း ရွိပါတယ္။ တိုင္လဲတာေတြ ကားအသြားအလာ လူအသြားအလာ စတာေတြအတြက္ ခပ္ျမင့္ျမင့္ ေဆာက္ရတာေတြကလည္း သူ႔ရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

2. Aerial Cable

ဒီအမ်ိဳးအစားမွာေတာ့ ေကဘယ္လ္ေတြကို insulated လွ်ပ္ကာလုပ္ထားပါတယ္။ အေပၚက အမ်ိဳးအစားအတိုင္းပဲ ေလထဲမွာ တိုင္ေထာင္ၿပီး ေျပးခိုင္းတာျဖစ္ေပမယ့္ လွ်ပ္ကာပါတဲ့အတြက္ စိတ္ခ်လံုၿခံဳရၿပီး ေစ်းလည္း အကုန္အက် သက္သာႏုိင္ပါတယ္။ အားနည္းခ်က္ေတြကေတာ့ အေပၚက အမ်ိဳးအစားနဲ႔ အတူတူေလာက္ပါပဲ။

Direct Burial

တိုက္ရိုက္ေျမျမဳွတ္ထားတဲ့ ေကဘယ္လ္ေတြကေတာ့ ေျမတူးတာေတြဘာေတြ သိပ္မရွိတဲ့ ေနရာ ေဒသမ်ိဳးအတြက္ပဲ သင့္ေတာ္ပါတယ္။ တုိက္ရိုက္ ေျမျမွဳတ္ဖို႔ဆိုရင္ ေကဘယ္လ္အေနနဲ႔ အစိုျပန္မႈကို ခံႏုိင္ရည္ရွိတာ၊ က်ိဳးပဲ့ျခင္းမရွိတာ၊ အင္းစက္ေတြ ႀကြက္ေတြဒဏ္ကို ခံႏုိင္တာ စတာေတြဟာ မရွိမျဖစ္ရွိရမယ့္ အရည္အေသြးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ထပ္ျဖည့္လို႔ ဒါမွမဟုတ္ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းဖို႔ အရမ္းခက္ခဲေစပါတယ္။ ခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ေကဘယ္ေတြရဲ႕ အရည္အေသြး ေကာင္းမြန္လာတာရယ္ cable fault ျဖစ္တဲ့ေနရာကို ေထာက္လွန္းႏုိင္တဲ့ နည္းပညာေတြ တုိးတက္လာတာရယ္ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းေရးနည္းလမ္းေတြ အဆင့္ျမင့္လာတာေတြေၾကာင့္ ပိုၿပီး အဆင္ေျပလာပါတယ္။

Underwater (submarine) cable

တျခားေကဘယ္လ္သြယ္တန္းေရး နည္းလမ္းေတြအားလံုးနဲ႔ အဆင္မေျပဘူးဆိုရင္ ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔မွ ဒီနည္းလမ္းကို သံုးပါတယ္။ 3 core ဒါမွမဟုတ္ 5 core စသျဖင့္ ေကဘယ္လ္ သံုးေခ်ာင္းပူး ငါးေခ်ာင္းပူးေတြကို သံုးသင့္ပါတယ္။ XLPE (Cross Linked polyethylene with armored) တို့လိုမ်ိဳး ေကဘယ္လ္ေတြကို သံုးသင့္ပါတယ္။ အသံုးအမ်ားဆံုးကေတာ့ spirally wrapped round galvanized steel wire ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရစီးေၾကာင္းေတြ ၀ဲကေတာ့ေတြေၾကာင့္ မပါသြားေအာင္ ေရေအာက္ၾကမ္းျပင္ကို ကပ္ၿပီး သြယ္တန္းရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သေဘၤာ ေမာ္ေတာ္ေတြ အသြားအလာရွိရင္ ဒါမွမဟုတ္ ရပ္နားတာေတြရွိရင္ ေရစီးနဲ႔ ေက်ာက္ဆူးေတြ ေမ်ွာပါလာတာတက္တာေတြကိုလည္း ေရွာင္ႏိုင္ဖို့ ခပ္နက္နက္မွာ သြယ္တန္းသင့္ပါတယ္။